Patent ve Faydalı Model Tescili
PATENT TESCİL Dünyada yeni olma, Sanayiye uygulanabilme, ve Tekniğin bilinen durumunu aşma kriterlerine uygun olan buluşların sahiplerine belirli bir süre boyunca (20 yıl), buluş konusu ürünü üretme ve pazarlama hakkının tanınmasıdır.
Patent Belgesi Sahibi, Patent Konusu Ürünü ya da Yöntemi; Üçüncü kişilerin üretmesini, satmasını, kullanmasını veya ithal etmesini ya da bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle elde bulundurmasını engelleme hakkında sahip olur. Lisans anlaşmaları yoluyla iç ya da dış piyasalarda değişik şekillerde pazarlayarak gelir elde edebilir. Kendi pazar alanında kimseye lisans vermeyerek tek kaynak (tek üretici) olma ve rakiplerinin pazar hacmini daraltma şansına sahip olur.
Patent Başvuru Sistemleri; Ulusal Patent Başvurusu (Türkiye’de geçerli), Herhangi bir yabancı ülkede yapılacak yerel patent başvurusu, Avrupa Patenti Başvurusu (En fazla 35 Avrupa ülkesine yönlendirilebilir), Uluslararası Patent Başvurusu (PCT – 100’den fazla üye ülkeye yönlendirilebilir) Patent Takibi yapılmasının girişimcilere sunacağı başlıca avantajlar;
- Yerli ya da yabancı rakiplerinin sahip olduğu teknolojinin izlenmesi,
- Faaliyet alanındaki son teknolojik gelişmelerin tespiti,
- İthal edilmesi düşünülen teknolojilerin ayrıntılı irdelenebilmesi imkanı.
Patent Hakkına Tecavüz Nedir ?
- Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek,
- Kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği halde, tecavüz yoluyla üretilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya ticari amaçla elde bulundurmak ile uygulamaya koyma suretiyle kullanmak,
- Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için elde bulundurmak,
- Patent sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devir etmek,
- Belirtilen fillere iştirak veya yardım ile bunları teşvik etmek veya hangi şekil ve şartlarda olursa olsun bu fillerin yapılmasını kolaylaştırmak,
- Kendisinde bulunan veya haksız olarak üretilen veya ticaret alanına çıkarılan eşyanın nereden alındığını veya nasıl sağlandığını bildirmekten kaçınmak,
Patent ile Korunamayacak Buluş Konuları Nelerdir ?
- Keşifler, bilimsel teoriler, matematiksel metodlar;
- Zihni, ticari veya oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar;
- Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar;
- Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller;
- İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri.
Patent Başvurusu İçin Gerekli Belgeler ;
- Başvuru dilekçesi,
- Buluş konusunu açıklayan tarifname,
- Patentle korunması istenilen buluşun unsur veya unsurlarını kapsayan istem veya istemler,
- Tarifnamede, istem veya istemlerde atıf yapılan resimler,
Faydalı Model Tescili Faydalı Model koruması, Türkiye’de ve dünyada yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine belirli bir süre (10 yıl) , bu buluş konusu ürünü üretme ve pazarlama hakkının tanınmasıdır.
Patent başvurularında geçerli olan tüm kurallar faydalı model başvurularında da geçerlidir. Patent başvuruları ile faydalı model başvurularını birbirinden ayıran özellikler kısaca ; Koruma süresinin 10 yıl olması, Yeni geliştirilen kimyasallar ve yöntemler için faydalı model başvurusunda bulunulamaması, Patent başvurularında aranan “buluş basamağı” şartının faydalı model başvurularında aranmaması, sayılabilir.
Bir buluşun faydalı model belgesi verilerek korunabilmesi için taşıması gereken nitelikler: Yenilik: Faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak ya da bir başka yolla açıklanmış veya ülke çapında kullanılmış ise, yeni değildir.
Faydalı model belgesi başvurusu tarihinden önce, Türkiye’de yapılmış olan patent ya da faydalı model belgesi başvuruları, faydalı model belgesi başvurusu tarihinden sonra yayınlanmış olsalar dahi, başvuru konusu buluşun yeniliğini ortadan kaldırır. Sanayiye Uygulanabilir Olma: Buluş, tarım dahil, sanayinin herhangi bir dalında üretilebilir ya da kullanılabilir nitelikte ise, sanayiye uygulanabilir olduğu kabul edilir. Faydalı modelden doğan hakkın kapsamı: Faydalı model hakkı sahibi, buluşun yeri, teknoloji alanı ve ürünlerin ithal veya yerli üretim olup olmadığı konusunda herhangi bir ayrım yapmaksızın faydalı model hakkından yararlanır.
Faydalı model sahibinin, üçüncü kişiler tarafından izinsiz olarak faydalı model konusu ürünün üretilmesi, satılması, kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle elde bulundurulmasını önleme hakkı vardır.
Türk Patent ve Marka Kurumuna yapılacak faydalı model başvurusu için gerekli bilgi ve belgeler aşağıda sunulmuştur:
- Başvuru sahibi veya sahipleri ile ilgili bilgiler (Adı,soyadı,uyruğu,
- posta kodu,
- telefon numarası,
- fax numarası,
- ülkesi,
- Rüçhan hakkı talep ediliyorsa,ilk başvuruya ait bilgiler (Rüçhan ülkesi,tarihi ve numarası)
- Buluş sahibi ile ilgili bilgiler (Adı,soyadı,uyruğu,adresi)
- Buluş başlığı : Buluşu kısa bir şekilde tanımlar ve marka niteliğindeki terimleri kapsamaz . Tercihen 2-7 sözcükten oluşur.
- Tarifname : Buluş konusunu en iyi şekilde eksiksiz olarak açıklayan bir metin olmalıdır. Buluşun uygulanabilmesini sağlayacak nitelikte açık ve yeterli yazılır. Buluşun ilgili olduğu teknik konuyu belirler. Buluşun anlaşılması için benzerleri ayrıntılı olarak verilir ve korunması istenen yeni buluş ile diğerlerinin farklarını karşılaştırma yapmayı sağlayacak şekilde açıklanır.
- Buluşun çözümünü amaçladığı teknik problemler: Buluşun hangi teknik problemleri çözümünü amaçladığı açıklanır.
- Resimlerin açıklanması: Var ise resimlerin her birinin kısa tanımı yapılır, resimlerde yer alan parçaların tümünün numaraları ve tanımları açıklanır.
- Buluşun açıklaması: Var ise resimlerden yararlanarak buluş açıklanır. Bu kısımda buluş hiçbir şüpheye yer vermeyecek şekilde ayrıntılı olarak açıklanır. Buluşun getirdiği yenilik ve avantajlar ifade edilir ve konu hakkında bilgili bir kişi tarafından buluşun uygunlanması mümkün hale gelecek şekilde tüm ayrıntılara yer verilir. Buluşun sanayiye uygulanma biçimi hakkında bilgi verilir.
Patentle korunması istenilen buluşun unsur veya unsurlarını kapsayan istem veya istemler:
Başvuru bir veya birden fazla istemi içerebilir. İstemler buluşun özü göz önünde tutularak buluş özelliklerini ve ayrıntılı belirtecek sayıda yazılır.
Tarifnamede, istem veya istemlerde atıf yapılan resimler: Buluş konusu makine, cihaz, ürün veya yöntemin tarifnamede açıklanması resimleri gerektiriyorsa, resimler aşağıda belirtildiği şekilde düzenlenir. Akış şemaları ve diyagramlar resim olarak kabul edilir. Resimler yazılı kısım içermez, istisnai olarak ve kaçınılmaz olduğunda su, buhar, açık, kapalı, AB kesiti gibi tek bir sözcük yada sözcükler; elektrik devreleri ve blok şemaları ya da akış şeması diyagramları durumunda da anlaşılmayı sağlamak açısından gerekli olan birkaç sözcük içerebilir. Şekiller ile önemli kısım ve parçalar tarifnamede anlatım sırasın göre numaralandırılır. Resimler, sabit siyah, yeterince yoğun ve koyu, muntazam biçimde yapılır ve renk kullanılmaz. Aynı resim sayfası birkaç şekil içerebilir. Sadece teknik bilgi verme amacına hizmet eder. Tarifname, talepler ve eğer varsa resimlerde bulunan özelliklerin özüdür. Buluşu en iyi karakterize eden bölümdür.